Changes_in_secondary.pdf

autorzy: Andrzej Pająk, Piotr Jankowski, Kalina Kawecka-Jaszcz, Sławomir Surowiec, Renata Wolfshaut, Magdalena Loster, Katarzyna Batko, Leszek Badacz, Jacek S. Dubiel, Janusz Grodecki, Tomasz Grodzicki, Janusz Maciejewicz, Ewa Mirek-Bryniarska, Wiesław Piotrowski, Wanda Śmielak-Korombel, Wiesława Tracz,



Wstęp: W zaleceniach europejskich i polskich towarzystw naukowych dotyczących profilaktyki chorób układu krążenia za najważniejszą grupę docelową działań profilaktycznych uważa się osoby z objawami chorób powstających na podłożu miażdżycy. W roku 1996 rozpoczęto realizację Krakowskiego Programu Wtórnej Prewencji Choroby Niedokrwiennej Serca, którego głównym celem było określenie skuteczności i poprawa jakości opieki w zakresie kardiologii prewencyjnej. W programie uczestniczyły kliniki i oddziały kardiologiczne krakowskich szpitali, zapewniające opiekę kardiologiczną dla populacji ok. 1 200 tys. osób mieszkających na terenie miasta Krakowa i otaczających gmin (byłe województwo krakowskie). W latach 1999/2000 i 2006/2007 te same kliniki i oddziały wzięły udział w badaniach Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego EUROASPIRE II i EUROASPIRE III. Celem badań EUROASPIRE była ocena, w jakim stopniu zalecenia międzynarodowych towarzystw naukowych były wdrażane do praktyki klinicznej. Zastosowanie we wszystkich trzech projektach wystandaryzowanych metod badawczych pozwoliło na uzyskanie porównywalnych wyników, co umożliwiło określenie zmian postępowania w zakresie prewencji wtórnej.

Cel: Porównanie jakości i skuteczności prewencji wtórnej u pacjentów po hospitalizacji z powodu choroby niedokrwiennej serca (ChNS) w Krakowie w latach 1997/1998, 1999/2000 i 2006/2007.

Metody: Do pierwszego badania zakwalifikowano 536, do drugiego 515, a do trzeciego 540 pacjentów hospitalizowanych z powodu zawału serca, niestabilnej dusznicy bolesnej lub w celu wykonania angioplastyki wieńcowej albo operacji pomostowania aortalno-wieńcowego. Osoby te zostały zaproszone do badania w okresie 6-18 miesięcy po wypisaniu ze szpitala.
Do pierwszego badania zgłosiło się 418 (78,0%) osób, do drugiego 427 (82,9%), a do trzeciego 427 (79,1%) osób.

Wyniki: Stwierdzono znaczne zwiększenie częstości stosowania leków kardioprotekcyjnych, przy czym najbardziej wzrosła częstość stosowania leków hipolipemizujących. Odsetek pacjentów przyjmujących statyny wynosił 28,7% w latach 1996/1997, 34,2% w latach 1999/2000 i 85,4% w latach 2006/2007. Fibraty przyjmowało odpowiednio 5,3, 7,7 i 3,5% pacjentów. W badaniu przeprowadzonym w latach 2006/2007 ponad 60% pacjentów miało zalecane stężenie cholesterolu LDL (< 2,5 mmol/l), podczas gdy w latach 1996/1997 i 1999/2000 odpowiednio 48,6 i 47,0% nie osiągało nawet stężenia < 3,5 mmol/l. Odsetek pacjentów, którzy mieli ciśnienie tętnicze ł 140/90 mmHg, wynosił 46,7% w latach 1997/1998 i nie zmienił się istotnie w okresie 10 lat (47,5% w latach 2006/2007). Wśród osób z cukrzycą odsetek chorych ze stężeniem glukozy < 7,0 mmol/l wynosił 32,1% w latach 1997/1998, 32,9% w latach 1999/2000 oraz 42,9% w latach 2006/2007. W całej badanej grupie odsetek osób ze stężeniem glukozy > 7 mmol/l nie zmienił się istotnie i w latach 2006/2007 wynosił 13,4%. Odsetek osób otyłych (wskaźnik masy ciała ł 30 kg/m2) wzrósł w ciągu 10 lat z 24,5 do 33,9%. Odsetek palących tytoń nie zmienił się istotnie i w latach 2006/2007 wynosił 19,2%.

Wnioski: Zmiany we wdrożeniu zaleceń dotyczących profilaktyki ChNS do praktyki klinicznej, które stwierdzono u pacjentów po hospitalizacji w krakowskich szpitalach z powodu ChNS, były znaczące, przede wszystkim w zakresie częstości stosowania farmakoterapii. Pod względem kontroli czynników ryzyka istotną poprawę osiągnięto tylko w zwalczaniu hipercholesterolemii. Brak istotnej poprawy skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego i cukrzycy, utrzymanie się częstości palenia na tym samym poziomie oraz wzrost częstości występowania otyłości sugerują niską skuteczność działań zmierzających do modyfikacji stylu życia u osób z rozpoznaną ChNS.